Ιλιακές Αλληγορίες

Giovanni Battista Tiepolo, 1757

Minerva Preventing Achilles from Killing Agamemnon

Ο χαρακτήρας του Αγαμέμνονος,  υπερβολικά σε μία θέση και με εμμονή  εγωιστής εμμένων αυτοκαταστροφικά.

Ποιος είναι ο ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ , ποιος είναι ο ΑΧΙΛΛΕΑΣ ;

 Σύγχρονη διαχρονική ερμηνεία των Ομηρικών Ονομάτων και των χαρακτήρων τους.

Τα Ομηρικά Έπη λειτουργούν σε πολλά επίπεδα και η ανθρώπινη ζωή σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο είναι πάντα...μια Ιλιάδα και Οδύσσεια. Όλοι οι χαρακτήρες σκιαγραφημένοι από την οξυδερκή ματιά,αλλά,και την εσωτερική όραση του ποιητή, είναι κάτι παραπάνω από διάφανοι με την συμπεριφορά τους τις αντιδράσεις τους, τις επιλογές τους.Και είναι αναγνωρίσιμοι εύκολα, ευδιάκριτοι και μαζί...το πεπρωμένο τους,
γιατί, ο χαρακτήρας ενός ανθρώπου ορίζει και την μοίρα του. 

Ποιοι είναι οι ΤΡΩΕΣ ;

Τιτρώσκω, κατατρώγω, τρωκτικό. Σε προσωπικό επίπεδο είναι ο κάθε άνθρωπος που θα φιλοξενήσουμε στο σπίτι μας, στην ιστοσελίδα μας στον χώρο μας στην ομιλία μας και θα φύγει κλέβοντας  τους θησαυρούς μας, τα χρήματα μας , τις γνώσεις μας, την "γυναίκα" μας την ψυχή Σελήνη, Ελένη.Οι έχοντες και οι κατέχοντες που  τρώνε πολλά και  χτίσανε και κλειστήκανε μέσα στα καβαφικά  ΤΕΙΧΗ τα ψηλά.Σε συλλογικό είναι αυτοί που θα φιλοξενηθούν από μία χώρα και φεύγοντας θα πάρουν τα μάρμαρα τα γλυπτά την γνώση τους θησαυρούς  την ιστορία της, τα ονόματα της,  την ομορφιά, τον χρυσό, όλα τα λεφτά.

Ποιος είναι ο ΕΚΤΩΡ;

Έκτωρ, ο κτήτωρ,  ο έχων και ο κατέχων της άρπαγης  Τροίας. Καλό παιδί, μεγάλος πολεμιστής αλλά σε λάθος στρατόπεδο και τον Πάτροκλο τον αδικεί πολύ μαζί με το ΚΛΕΟΣ μιας πατρίδος  που αγανακτεί.

Ποιος είναι ο ΑΠΟΛΛΩΝ; Γιατί τους Έλληνες Αχαιούς δεν βοηθά;

Γιατί η συνείδηση τους είναι  απούσα, έχει  κάνει φτερά.

ΖΩΗ  σημαίνει ΣΥΝΕΙΔΗΣΙΣ, ήτοι …. ΑΠΟΛΛΩΝ  Φοίβος και του Ανθρώπου η καρδιά.

Ποιος είναι ο Απόλλων ο θεός του τόξου  των ακτίνων βελών και του φωτός;

Είναι η Συνείδησις του καθενός.

Γιατί  η γέννηση του στάθηκε τόσο δύσκολη και κανένας τόπος δεν τον δεχόταν για να γεννηθεί;

Διότι η Συνείδηση παραμένει πολύ δύσκολη υπόθεση  και αναζητεί ένα στερεό δήλιο  νησί από την θάλασσα της ασυνείδητης κοσμικής αντίληψης να αναδυθεί.

Γιατί  έκτισε τα Τείχη της Τροίας  παρά  τω πλευρώ των Τρώων;

Γιατί οι  Αχαιοί Έλληνες  απουσία της Όμορφης Γνώσης και της ενδελεχούς  ενωτικής συνδετικής γραμμής ασυνείδητοι παραμένουν και πέφτουν  «πτωχοί των πνεύματι»  στην βιοπάλη της καθημερινής ζωής.

Γιατί ο Απόλλων συνδέεται με την καρδιά που βρίσκεται αριστερά;

Διότι αριστερά  βρίσκεται το σημείο της αντίληψης  κοντά στην καρδιά που την Συνείδηση ευθυγραμμίζει και γεννά όταν την Γνώση,  την Όμορφη Ελένη και την Σιωπηλή Πηνελόπη με τα χέρια  των Αχαιών  Ελλήνων  πίσω παίρνει και κρατά.

Το Α κεφαλαίο συμπέρασμα από την πρώτη μυθιστορηματική επική παραβολή είναι πως οι Έλληνες ,όντας ισχυρές προσωπικότητες , συνήθως φιλονικούν και οι έχθρες, οι διαμάχες και οι έριδες, εμφύλιοι σπαραγμοί έχουν ταλαιπωρήσει το στρατόπεδο των Αχαιών και συνεχίζουν να το ταλαιπωρούν και να είναι ο ανασταλτικός παράγων της επίτευξης του αντικειμενικού στόχου μιας εκστρατείας ή ενός σχεδίου.
Η Αχίλλειος πτέρνα των Ελλήνων προς χαιρεκακία των εχθρών τους, όπως αγορεύει ο Σοφός Νέστωρ στον παρεμβατικό λόγο του.

Αχιλλέας, από το ρήμα αχέω, αχεύω που σημαίνει θρηνώ, λυπούμαι, άχος. Το πρώτο όνομα ήταν Λιγύρων , ο έχων δυνατή καλή φωνή. Αλλά  και άχα, ο λαός , ο αρχηγός του νερού .Άχιλος , εύφορα βοσκοτόπια. Ο Απολλόδωρος γράφει:
«… καὶ ὠνόμασεν Ἀχιλλέα (πρότερον δὲ ἦν ὄνομα αὐτῷ Λιγύρων) ὅτι τὰ χείλη μαστοῖς οὐ προσήνεγκε.» (Απολλόδωρος Βιβλιοθήκη Γ, 13.6)
Ο Πτολεμαίου  τέσσερις αιώνες μετά τον Απολλόδωρο:
«Ὡς Ἀχιλλεὺς διὰ μὲν τὸ ἐκ πυρὸς αὐτὸν σωθῆναι καόμενον ὑπὸ τῆς μητρὸς Πυρίσσοος ἐκαλεῖτο, διότι δὲ ἓν τῶν χειλέων αὐτοῦ κατακαυθείη, Ἀχιλλεὺς ὑπὸ τοῦ πατρὸς ὠνομάσθη.» (Πτολεμαίου Χέννου, Καινή Ιστορία 7,1)

Ο Αγαμέμνων, με μεγάλα ελαττώματα και προτερήματα , με σκήπτρο εκ του Διός, εμμένει στις θέσεις του σε κατάχρηση εξουσίας και ο ημίθεος οξύθυμος Αχιλλέας χάνει την αυτοκυριαρχία του και συμπεριφέρεται σαν πληγωμένο παιδί.
Η πρωταρχική αιτία των εσωτερικών συγκρούσεων, είναι το πλεόνασμα της ενέργειας των Ελλήνων που αντί να το διοχετεύουν δημιουργικά,το εκτονώνουν σε ενδομάχες και εσωτερικές διαμάχες προς αλλήλους.Σε δευτερογενές επίπεδο είναι η αδικία και η έλλειψη τιμής, η προσβολή που γίνεται από την επικρατούσα κάθε φορά αγαμεμνονική κυβέρνηση στους ήρωες που υπερασπίστηκαν πολέμησαν και πολεμούν ακόμη για την πατρίδα θυσιάζοντας τα πάντα σε αυτό τον αγώνα ακόμη και την ζωή τους.
Η αφαίρεση της “πλούσιας κόρης ” που βρίθει από την δόξα και κατάθεση τους την ηρωική.
Αρπάζουν όχι μόνο τον χρυσό αλλά και την τιμή από τους ημίθεους ήρωες και αγωνιστές και την ομορφομάγουλη κόρη Βρισηίδα. Όταν απαιτούνται θυσίες α π ’όλους,δεν ακολουθούν το παράδειγμα του Καποδίστρια που δεν δέχτηκε να παίρνει μισθό και χρήματα και χρυσό από το νεοσύστατο Ελληνικό κράτος αλλά, εμμένουν και επιμένουν σε επιδείξεις ιδιωτικής περιουσίας και εύκολου πλουτισμού.
Ο Αλέξανδρος δεν κρατούσε τίποτα για τον εαυτό του εκτός από την Ιλιάδα που είχε στο προσκεφάλι του και όλο τον χρυσό τον μοίραζε στους στρατιώτες και συμπολεμιστές τους, ακόμη και τα γλυκά και τα εδέσματα της βασίλισσας της Καρίας τα επέστρεψε πίσω για να μην συνηθίσει στην καλοπέραση και την μαλθακότητα.
Τι θα έκανε ο Οδυσσέας αν ήταν στην θέση του Αγαμέμνονα και του Αχιλλέα;
Μπορούμε να αναλογιστούμε τροποποιώντας το σενάριο της Α Ιλιάδος.
Οπωσδήποτε θα χειριζόταν διαφορετικά το πρόβλημα και το θέμα.
Ο Οδυσσέας δεν είναι όσο εγωιστής, όσο ο κοσμήτωρ Αγαμέμνων και δεν διακατέχεται από εμμονές επίδειξης εξουσίας, δεν είναι τόσο ημίθεος όσο ο Αχιλλέας και δεν επιτίθεται αλόγιστα πριν διερευνήσει και χαρτογραφήσει μια κατάσταση. Πριν σιγουρευτεί για το αποτέλεσμα.
Στο πλαίσιο της οδυσσειακής τακτικής ,σαν “Αγαμέμνων” με ηγετικές ικανότητες ελιγμού., θα άκουγε τον ιερέα προσεχτικά επιδιώκοντας την φιλία του και την συμμαχία του προτείνοντας με το εύστροφο μυαλό του ένα καλό γάμο για την κόρη του, δελεαστικό για να μην φύγει από τους Έλληνες ο χρυσός που ίσως τελικά δεχόταν ο Χρύσης ως καλή λύση.
Σαν “Αχιλλέας “δεν θα αντιδρούσε με βρισιές και αιματοχυσίες και δεν θα αποσυρόταν εκδικούμενος όλους τους Έλληνες για την απερισκεψία του ηγεμονικού Αγαμέμνονα μειώνοντας το κύρος του μπροστά σε όλο το στράτευμα.
Μια κατ΄ ιδίαν συνάντηση θα ήταν πιο αποτελεσματική για την εξεύρεση λύσης του προβλήματος αφήνοντας τον να βγαίνει μπροστά αλώβητος, ως αρχηγός ,και διοχετεύοντας την δύναμη του υποστηρικτικά, γιατί η μαεστρία της οδυσσειακή σκέψης σε κάθε πρόβλημα είναι η έλλειψη εγωκεντρισμού, εμμονής και ο πολυμήχανος πολύστροφος ελιγμός.

Ο ποιμένας των λαών, κοσμήτωρ, βουληφόρος, σκηπτροφόρος του Διός
δεν πρέπει να είναι αλλά και να φαίνεται δίκαιος και σοφός.

Ο Αγαμέμνων παρουσιάζεται στους μακρυμάληδες «κάρυ κομώοντες» Αχαιούς με λαμπρή φορεσιά και αστραφτερά πέδιλα στα πόδια του τα λιπαρά. Οι θεοί εμφανίζονται , διαγράφονται στο αιθερικό του σώμα, ο Ζευς στο κεφάλι ,ο Άρης στην μέση και ο Ποσειδών στο στέρνο.
Ίσως αν ήταν ο Ποσειδών στα πέλματα, ο Άρης στο κεφάλι και ο Ζευς κυβερνήτης του ήπατος στις επιγονατίδες και ο Απόλλων στο βλέμμα του, η ροή της ενέργειας του να ήταν πιο αρμονική και αποτελεσματική .

Η ομορφιά είναι η καλή μορφή του όντος κι η ασχημοσύνη , η έλλειψη σχήματος, η αρμονία ή δυσαρμονία της ενεργειακής ροής .Η γνώση της ύλης , της ενέργειας και των μετατροπών της. Η εξερεύνηση της ύλης είναι ένα εξωτερικό ταξίδι της ύπαρξης και η κατανόηση της ενέργειας ένα εσωτερικό ταξίδι στο κέντρο του εαυτού.
Εξωτερική και εσωτερική ευθυγράμμιση της αντίληψης.
Και τα δύο ταυτοχρόνως ολοκληρώνουν ένα άνθρωπο στης ζωής του τον δρόμο και τον σκοπό.
Το αθάνατο Ελληνικό Πνεύμα ολοκληρωμένα παρουσιάζει και τις δυο διαδρομές με ένα τρόπο μαγευτικό και διαχρονικό.

Β Ιλιάδος

Τοὺς δ’ ὥς τ’ αἰπόλια πλατέ’ αἰγῶν αἰπόλοι ἄνδρες
ῥεῖα διακρίνωσιν ἐπεί κε νομῷ μιγέωσιν,
ὣς τοὺς ἡγεμόνες διεκόσμεον ἔνθα καὶ ἔνθα
ὑσμίνην δ’ ἰέναι, μετὰ δὲ κρείων Ἀγαμέμνων
ὄμματα καὶ κεφαλὴν ἴκελος Διὶ τερπικεραύνῳ,
Ἄρεϊ δὲ ζώνην, στέρνον δὲ Ποσειδάωνι.
ἠΰτε βοῦς ἀγέληφι μέγ’ ἔξοχος ἔπλετο πάντων 480
ταῦρος• ὃ γάρ τε βόεσσι μεταπρέπει ἀγρομένῃσι•
τοῖον ἄρ’ Ἀτρεΐδην θῆκε Ζεὺς ἤματι κείνῳ
ἐκπρεπέ’ ἐν πολλοῖσι καὶ ἔξοχον ἡρώεσσιν.
Ἔσπετε νῦν μοι Μοῦσαι Ὀλύμπια δώματ’ ἔχουσαι•

Η Θυσία της Ιφιγένειας, της από καλό  ένδοξο γένος της κόρης του Αγαμέμνονος.

 Η ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ δεν αναφέρεται καθόλου στα έπη του Ομήρου, όπου απλώς μία από τις τρεις κόρες του Αγαμέμνονα καλείται Ιφιάνασσα.

Στην ανασκόπηση της Ελληνικής Μυθιστορίας… στην ανατροπή της δέσμευσης της στο ασύλληπτο, στα παιγνίδια του νου, στις μονομαχίες στα μαρμαρένια αλώνια του χώρου και του χρόνου … ολόγυρα στο εδώ το πριν και το μετά.
Είναι δύσκολο να ισχυρισθεί κάποιος άνθρωπος λογικός πως υπάρχει θεός που απαιτεί τοιούτου είδους θυσίας από ένα πιστό.
Η Ελληνική παραβολή απευθύνεται σε ευφυείς ανθρώπους και όχι υποτακτικούς στην καθαρότητα του λόγου της και αλίμονο αν ένας στρατηγός βρίσκεται τόσο πολιορκημένος σε ένα ωμό εκβιασμό, ακόμη και αν προέρχεται από τον θεό, και δεν έχει εναλλακτική λύση και πρόταση να βγει από το αδιέξοδο αυτό.
Ο Αγαμέμνων στο κρίσιμο σημείο έπρεπε να αναλάβει την ευθύνη του απέναντι στην θεά…..λέγοντας «εγώ το έκανα» και είμαι υπόλογος για αυτό και το δικό του κεφάλι να τοποθετήσει στο βωμό.
Δεν θυσιάζεις το παιδί, τον νέο, το μέλλον του κόσμου για χάρη της αρχηγίας καμιάς εκστρατείας και η πατρίδα χρειάζεται τον νεό νεογνό. Όφειλε να παραιτηθεί . Να δώσει την αρχηγία στο Αχιλλέα . Να γινόταν οι γάμοι και να έμεινε κοντά στον γαμπρό του σύμβουλος και οδηγός. Θα γλιτώναμε από πολλά. Δεν θα θρηνούσαμε τόσες απώλειες στα τείχη τα ψηλά. Ο Αχιλλέας με την κατάλληλη σύγκοιτη δίπλα του , θα μετρίαζε τις υπερβολές της νεότητας και θα ήταν άτρωτος πραγματικά …ολοκληρωμένος με το σωστό ταίρι κοντά του και όλοι θα γυρνούσαμε πίσω λιγότερο βασανιστικά αλλά… όχι με τον τρόπο του Αγαμέμνονος. Μόνο με τον τρόπο του Οδυσσέως μπορεί να γυρίσει κανείς όταν λείπει από το σπίτι του καιρό . Διακριτικά ανιχνευτικά και στρατηγικά.

Πόσους «Αγαμέμνονες» βλέπουμε σήμερα προέδρους σε έδρανα πολιτικά στρατιωτικά και θώκους σε ιερατεία αρχιερατικά να εμμένουν σε αρχηγικές εμμονές κουβαλώντας μεγάλες του παρελθόντος ενοχές παραβάσεις και εκτροπές; Αρκετούς θαρρώ…και είναι λυπηρό.

Ο χαρακτήρας του Ατρείδη είναι χαραγμένος στην παγκόσμια σκηνή του κόσμου και είναι η μοίρα του, το πεπρωμένο του όπως ο κάθε χαρακτήρας των Ομηρικών Επών.

Ιλίου Αλληγορίες

 

Αστραία

 

5 Μαρτίου 2014